Thời gian gần đây, lượng nhiễm virus Adeno đang có xu hướng gia tăng đột biến nhất là đối với trẻ em. Lượng trẻ em nhiễm tăng với tỉ lệ tử vong lên tới 8-10%. Trong bài viết này Tiêm chủng Quốc tế Gold sẽ đưa ra một số thông tin về loại virus này và đưa ra khuyến cáo bảo vệ trẻ khỏi Virus. Adeno bùng nổ cùng thời điểm Cúm A cũng đang tăng, ba mẹ tuyệt đối không chủ quan.
Nội dung bài viết
Virus Adeno gây ra bệnh gì?
Adenovirus là loại virus được phát hiện lần đầu vào năm 1953 từ mạch hạch nhân trong cơ thể của con người. Loại virus này là các virus DNA được phân theo 3 loại kháng nguyên vỏ protein chính (hexon, penton và sợi). Có 7 loài adenovirus ở người (từ A đến G) và 57 tuýp huyết thanh. Các tuýp huyết thanh khác nhau liên quan đến các tình trạng bệnh lý khác nhau.
Virus Adeno là virus có thể gây bệnh tại nhiều cơ quan trên cơ thể: hô hấp, tiêu hoá, mắt… đặc biệt là gây bệnh cho trẻ em. Trong đó nhóm B là nhóm có khả năng gây bệnh nhiều nhất và hay gặp nhất. Một số bệnh lý thường gặp bao gồm:
Viêm đường hô hấp
- Viêm họng cấp: bệnh xuất hiện nhiều nhất tại trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Biểu hiện ban đầu có thể thấy là sốt, đau đầu, sưng họng, ho và chảy nước mũi. Thời gian bệnh có thể kéo dài nhiều ngày từ 1-2 tuần và có thể nhanh chóng lây lan thành dịch. Nếu chuẩn đoán bằng triệu chứng thì rất khó phân biệt với các loại virut khác
- Viêm họng kết mạc: Có các triệu chứng giống tương tự như viêm họng cấp nhưng kèm theo kết mạc mắt đỏ, không đau và chảy dịch trong. Bệnh này lây thành dịch vào mùa hè, lây qua đường hô hấp hoặc khi trẻ đi bơi tiếp xúc với nguồn lây bệnh.
- Viêm đường hô hấp cấp: Chủ yếu gây bệnh bởi type 4 và type 7 có diễn biến cấp tính, gặp ở cả trẻ em và người lớn. Biểu hiện bệnh có thể lưu ý là đau họng, sưng họng, hạch cổ sưng đau và có thể sốt cao lên tới 39 độ
- Viêm phổi: Chủ yếu gây bệnh bởi type 3, type 4, type 7 và type 14 gây ra, chiếm tỷ lệ 10% các trường hợp viêm phổi cấp ở trẻ nhỏ. Biểu hiện bệnh xuất hiện đột ngột với sốt cao 39 độ C, ho, chảy nước mũi và các dấu hiệu tổn thương ở phổi, các tổn thương này có thể lan rộng, để lại di chứng và nghiêm trọng hơn là có thể gây tử vong. Viêm phổi do Adenovirus có những biến chứng nguy hiểm và có thể gây tử vong với tỷ lệ tử vong 8- 10% khi mắc bệnh.
Viêm kết mạc mắt
Bệnh này thường gây thành dịch vào mùa hè và nguồn lây chủ yếu lây qua nước ở bể bơi. Biểu hiện bệnh viêm cấp tính kết giác mạc, kết mạc mắt đỏ, có thể một hoặc cả 2 bên, chảy dịch trong, dễ bị bội nhiễm vi khuẩn nếu không can thiệp và kiểm soát kịp thời.
Bệnh viêm dạ dày, ruột
Một số type Adenovirus một tác nhân virus thường gặp trong bệnh viêm dạ dày, ruột cấp tính do các typ 40, 41 và 31 gây ra. Đây là tác nhân virus gây bệnh này ở trẻ nhỏ chiếm vị trí thứ 2 sau Rotavirus. Biểu hiện của bệnh chính là đi ngoài nhiều nước kéo dài khoảng 7 ngày, kèm sốt, nôn, buồn nôn, các dấu hiệu viêm đường hô hấp và viêm kết mạc. Virus gây bệnh tại đường tiêu hóa và được đào thải trong phân, đây cũng là nguồn lây chủ yếu cho cộng đồng.
Bệnh viêm gan bí ẩn
Tính từ ca bệnh mắc viêm gan không rõ nguyên nhân phát hiện đầu tiên tại Scotland, đến nay WHO ghi nhận hơn 340 ca mắc tại 20 nước trên thế giới. Hiện các nhà khoa học vẫn chưa tìm được liên hệ giữa bệnh với thức ăn, hoá chất hoặc rối loạn miễn dịch.
Tuy vậy, theo báo cáo ngày 23/4 của WHO, trong 169 trẻ mắc bệnh viêm gan bí ẩn có 50% trẻ dương tính với Adeno. Tại Anh, là nơi ghi nhận số ca mắc viêm gan bí ẩn nhiều nhất cũng có sự gia tăng nhanh trường hợp nhiễm AdenovirusAdenovirus trong cộng đồng.
Các bệnh khác
Virus này còn có thể là nguyên nhân gây ra bệnh viêm bàng quang chảy máu ở trẻ em nhất là bé trai. Trong trường hợp này virus thường thấy trong nước tiểu của và các type gây bệnh là type 11, 12.
Cách thức lây truyền Virus Adeno
- Lây truyền qua tiếp xúc giữa người với người qua hô hấp
- Lây truyền qua niêm mạc khi bơi lội hoặc nguồn nước dùng trong sinh hoạt bị ô nhiễm do dịch tiết từ mắt, mũi, phân của bệnh nhân.
- Lây truyền qua dùng chung những vật dụng cá nhân với người bị nhiễm Virus Adeno.
- Lây truyền qua giọt bắn nước bọt như các hạt khí thông qua đường hô hấp.
Tình hình Virus Adeno tăng nhanh đột biến trong những ngày gần đây
Từ tháng 8/2022 đến nay, số ca nhiễm virus này tại bệnh viện Nhi trung ương tăng đột biến, ghi nhận tại bệnh viện là 412 ca. So sánh với năm 2021, số ca bệnh nhiều hơn so với tổng ca bệnh cả năm 2021 và tăng 44.1% so với cùng kỳ. Từ 5-11/9, tại bệnh viện Nhi trung ương ghi nhận tới 151 trường hợp dương tính với virut, tăng 2,2 lần so với tuần trước đó.
Theo trả lời của PGS-TS Lê Thị Hồng hanh – Giám đốc trung tâm hô hấp bệnh viện Nhi Trung Ương: Theo một số nghiên cứu trên thế giới cho thấy số ca mắc virus Adeno tăng ở những vùng có dịch (như dịch sởi, cúm…). Bởi khi bệnh nhân mắc các virus khác, sẽ phá vỡ hàng rào bảo vệ của đường hô hấp nên dễ nhiễm Adenovirus. Trong khi đó, Việt Nam vừa trải qua dịch Covid – 19 và dịch Cúm A nên tỷ lệ mắc viêm phổi do Adenovirus tăng cũng là phù hợp.
Cũng theo bác sĩ bệnh do Adenovirus xuất hiện quanh năm nhưng đặc biệt phát triển mạnh vào thời điểm giao mùa xuân – hè hoặc thu – đông. Ai cũng sẽ là đối tượng cảm nhiễm của virus và nguy cơ mỗi cá thể mắc Adenovirus trở thành nguồn nhiễm mới. Ở trẻ em độ tuổi thường mắc bệnh từ 6 tháng- 5 tuổi.
Tại Bệnh viện Nhi Trung Ương những trường hợp tử vong đã được ghi nhận là trẻ có cơ địa đặc biệt như suy dinh dưỡng, còi xương, tim bẩm sinh hoặc mắc các bệnh suy giảm miễn dịch.
Một số khuyến cáo phòng Adenovirus cho trẻ
Hiện tại chưa có vắc xin phòngg bệnh nên để dự phòng cho trẻ khỏi Adenovirus cha mẹ cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Cho trẻ bú sớm, ngay sau sinh, bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, bú kéo dài tới 2 tuổi.
- Chế độ ăn dặm cho trẻ hợp lý, đủ dinh dưỡng, giữ gìn môi trường sống cho trẻ sạch sẽ, thoáng mát, không để trẻ nhiễm lạnh
- Vệ sinh mũi họng cho ter thường xuyên
- Đeo khẩu trang cho trẻ khi ra ngoài, hạn chế tiếp xúc với trẻ khác bị ốm
- Rửa tay thường xuyên cho trẻ, tiêm đầy đủ vắc xin theo khuyến cáo của Bộ Y Tế
- Nếu trẻ có biểu hiện bất thường về hô hấp, cần đưa ngay tới cơ sở y tế để khám, điều trị kịp thời tránh các biến chứng nguy hiểm.
Xem thêm thông tin: Cúm A và Biến thể Covid Omicron BA.5 tăng mạnh
Cha mẹ cần lưu tâm đến Virus Adeno và bảo vệ gia đình đặc biệt là trẻ nhỏ khỏi loại Virut này. Ngoài ra cha mẹ còn thắc mắc hay có vấn đề gì chưa hiểu có thể liên hệ trực tiếp tới Tiêm chủng Gold Để được tư vấn cụ thể!
